De locatie van een woonzorgcentrum is fiscaal belangrijk!

Johan Adriaens • 1 april 2020

De woonplaats bij een overlijden wordt steeds belangrijker, door de verschillen in de 3 gewesten. Hoe komt dat en wat moet u daarover weten?

Welke erfbelasting betaalt u?

Om na te gaan in welk gewest er erfbelasting – in Wallonië en Brussel heet dat successierechten - moet betaald worden, wordt gekeken naar de fiscale woonplaats van de overledene. Normaal gezien is dat de plaats waar iemand effectief is ingeschreven, dus gedomicilieerd is. Wie de gezinswoning definitief verlaat om in een woonzorgcentrum of serviceflat te gaan wonen, “verhuist” in principe naar een nieuwe woonplaats. Let wel, wie tijdelijk naar een woonzorgcentrum moet om gezondheidsreden, blijft dus in principe “thuis” wonen.

Verhuisd tijdens de laatste 5 jaar

Als iemand de laatste 5 jaar in verschillende gewesten heeft gewoond, dan kijkt de fiscus in welk gewest men tijdens die periode het langst zijn fiscale woonplaats gehad heeft. Stel dat Tom heel zijn leven in Brussel heeft gewoond, maar het laatste jaar van zijn leven naar een woonzorgcentrum in Knokke is verhuisd. Aangezien hij de laatste 5 jaar overwegend in Brussel woonde, is het Brussels gewest bevoegd en zal de aangifte van nalatenschap daar moeten gebeuren. Maar stel dat Tom de laatste 3 jaar in het woonzorgcentrum in Knokke was gaan wonen, dan was Vlaanderen bevoegd. Waar iemand de laatste jaren van zijn leven doorbrengt is dus fiscaal zeker niet onbelangrijk. Vandaar dat de keuze van een woonzorgcentrum of serviceflat, waar uw ouders de laatste jaren van hun leven doorbrengen, fiscaal belangrijk zijn.

En de schenkbelasting?

Voor de schenkbelasting – in Wallonië en Brussel heet dat schenkingsrechten - gelden dezelfde regels. De fiscus kijkt in welk gewest de schenker de laatste vijf jaar het langst gewoond heeft om te bepalen in welk gewest er schenkbelasting betaald moet worden. Ook dat kan van belang zijn voor wie verhuist naar een woonzorgcentrum of serviceflat. Want vaak wordt in die fase van het leven nog vlug geschonken, om de erfbelasting voor de erfgenamen te verlichten bij een overlijden.

Vlaanderen vaak voordeliger 

Voor wie zijn vermogen goed gespreid heeft tussen roerend (bv. fondsen en spaarrekeningen), en onroerend vermogen (huis, kustappartement, enz.) is Vlaanderen doorgaans een stuk voordeliger dan Wallonië en Brussel. Dat komt omdat tussen ouders en kinderen, alsook tussen partners de erfbelasting afzonderlijk berekend wordt op de onroerende en op de roerende goederen in de nalatenschap. Op die manier genieten de erfgenamen twee keer de laagste tariefschijven, één keer voor uw roerende goederen en één keer voor uw onroerende goederen. Bovendien betaalt de langstlevende partner in Vlaanderen geen erfbelasting op het roerend erfdeel tot een bedrag van 50.000 euro. 

Ook als de erfgenamen verdere familie zijn (bv. broers of neven en nichten) is Vlaanderen doorgaans goedkoper omdat de hoogste schijf slechts “slechts” 55%, terwijl dit in Brussel en Wallonië kan oplopen tot 80%.

Waar de overledene de laatste 5 jaar het langst woonde bepaalt de erfbelasting. De keuze van een woonzorgcentrum of serviceflat is fiscaal dus belangrijk. Laat u deskundig bijstaan. 

Recente artikels

Kies de juiste methode bij de inbreng-schenking of zgn. “bierroute”!
door Johan Adriaens 28 maart 2025
Stilaan raakt de inbreng-schenking, ook bierroute genoemd, ingeburgerd. Maar welke variant gebruikt u best en waarom? En speelt hier nu ook de termijn van 5 jaar i.p.v. 3 jaar?
De maatschap als “superaandeelhoudersovereenkomt” boven uw BV of NV?
door Johan Adriaens 21 maart 2025
De maatschap is ook een heel interessant instrument als een soort super-aandeelhoudersovereenkomst voor exploitatie- en vastgoedvennootschappen. Hoe werkt dat juist?
door Johan Adriaens 12 september 2024
Naast de bank en handgift is de zgn. onrechtstreekse schenking meer en meer een gebruikte techniek. Dat kan zonder notaris én zonder schenkbelasting te betalen… 
door Johan Adriaens 11 september 2024
Volgens een studie van de UHasselt presteren familiebedrijven die door de kinderen gekocht werden, later beter dan bedrijven die geschonken werden. Maar hoe wordt dat een haalbare kaart voor uw kinderen? 
door Johan Adriaens 1 september 2024
Soms wordt beweerd dat een maatschap als controlevehikel overbodig wordt boven uw familiale- of vastgoedvennootschap, als u de statuten voldoende op maat uitwerkt. Maar is dat wel altijd het geval en in welke situaties heeft de maatschap zeker nog een meerwaarde? 
door Johan Adriaens 6 oktober 2023
De maatschap wordt vaak gebruikt als een eenvoudig controlevehikel boven een beleggingsportefeuille of een vennootschap. Maar aan welke formaliteiten moet u dan voldoen?
Toon meer