Wie een roerende schenking doet, hoeft niet naar een Belgische notaris te gaan en kan dit doen zonder schenkbelasting te betalen. Wat zijn de mogelijkheden?
Hand- en bankgift
Voor de klassieke handgift van bv. geld, goudstaven, kunst of een oldtimer is er geen notariële akte vereist omdat de handgift geen ‘vormelijk’ contract is, maar tot stand komt door de materiële overdracht ‘van hand tot hand’. Dat is ook zo bij een onrechtstreekse schenking, waarvan de bankgift de bekendste is. Bij een bankgift gaat men in eerste instantie het geld of de effecten overschrijven van de (effecten)rekening van de schenker naar de (effecten)rekening van de begiftigde. Uit de overschrijving zonder “mededeling” van het geld of de effecten blijkt op zich eigenlijk niet dat het om een schenking gaat. Men kan immers een overschrijving doen om verschillende redenen. De schenking zal enkel onrechtstreeks blijken, bv. uit bijhorende briefwisseling of uit een bewijsdocument (zgn. ‘pacte adjoint’) waaruit duidelijk de wil van de partijen blijkt om een schenking te doen.
Factuurgift
Andere vormen van onrechtstreekse schenking zijn bv. de factuurgift. Bij een zgn. factuurgift spreken bv. de ouders vooraf met hun kind af welke factuur van de verbouwingen (bv. de keuken of de ramen) zij zullen betalen. Als het kind dan de factuur krijgt, betalen de ouders deze gewoon in de plaats van hun kind.
Maak een sluitend bewijs op!
In al deze gevallen is het uiterst belangrijk dat u een sluitend bewijsdocument opmaakt met een vaste datum. Bij een bankgift of factuurgift geniet de ‘pacte adjoint’ – een bewijsdocument ondertekend door schenker en begiftigde –de voorkeur omdat dit praktischer is en handig als u het bewijs later toch zou registreren.. De datum kan immers bewezen worden door het bankuittreksel. Bij een handgift gaat de voorkeur naar de 2 klassieke aangetekende brieven.
Nederlandse notaris
Het voordeel van de Nederlandse notaris is dat u “alle” roerende goederen kan schenken. Uiteraard kunt u bv. geld, effecten of kunst schenken voor de Nederlandse notaris, maar ook zaken die u niet kan schenken via een handgift, bankgift of factuurgift. Denken we bijvoorbeeld maar aan de aandelen van uw vastgoedvennootschap of maatschap, een schuldvordering op uw vennootschap, certificaten van uw stichting administratiekantoor, enz. Het grote voordeel van een Nederlandse notaris is bovendien dat u alles kan schenken met voorbehoud van vruchtgebruik, zodat u de controle en de inkomsten (bv. intresten, dividenden) behoudt. Het ereloon van de notaris is ongeveer hetzelfde als in België, maar u betaalt geen schenkbelasting.
Termijn van 3 (4) jaar
Het bewijs van de handgift, onrechtstreekse schenking of Nederlandse schenkingsakte moet niet geregistreerd worden, maar het mag wel. Als het bewijs niet geregistreerd wordt, dan moet de schenker wel nog 3 jaar in leven blijven (binnenkort 4 jaar in Vlaanderen).
Toch vlug registeren binnen de 3 (4) jaar
Als de schenker ziek wordt binnen de 3 (4) jaar, kunt u het bewijs van de bankgift nog vlug registreren, waarbij u dan schenkbelasting betaalt. Maar vaak wordt er ook geregistreerd om op zeker te spelen, zodat alles geregeld is en de vervelende 3 (4) jaar niet speelt. In de 3 gewesten moet de registratie van het bewijs van bv. de bankgift of Nederlandse schenkingsakte nog steeds gebeuren op het “federaal” kantoor inzake registratierechten. Maar in Vlaanderen wordt het bewijsdocument daar dan “geregistreerd” (die datum telt), terwijl u pas maanden later een overschrijving tot betaling krijgt van de Vlaamse Belastingdienst. In de andere gewesten gebeurt de betaling nog aan het federaal kantoor (doorgaans via een bankcheque).
Sudden death-verzekering
Als de schenker ‘plots’ overlijdt door een auto-ongeval of bv. een hartinfarct, dan is het niet meer mogelijk om een handgift, bankgift of de Nederlandse schenking vlug te gaan registreren. Vandaar dat in de praktijk steeds vaker gebruik gemaakt wordt van de zgn. sudden death-verzekering om het probleem van dit plots overlijden op te vangen. Een zgn. sudden death-verzekering dekt het risico dat de schenker plots overlijdt (bv. hersenbloeding, hartstilstand, ongeval ,enz.). Een 45- jarige betaalt een premie van slechts 0,25% op het verzekerde kapitaal, terwijl dat voor een 69- jarige oploopt tot bijna 1%. Toch nog steeds goedkoper dan de 3% schenkingsrechten. Gaat het om een verzekering “alle oorzaken”, dan moet u minstens op het dubbele rekenen.
U kunt het bewijs van de bankgift of akte van de Nederlandse notaris nog op elk moment registeren, zodat de termijn van 3 (4) niet speelt. Een sudden death-verzekering is ook een oplossing. Laat u deskundig bijstaan.
