Blog Post

Uw familiale vennootschap: schenken en/of verkopen aan de kinderen?

Johan Adriaens • 7 oktober 2022

De aandelen van een familiale vennootschap worden vaak geschonken aan de kinderen. Nochtans wijst een recente studie uit dat familiebedrijven waar de kinderen het familiebedrijf (voor een stuk) hebben moeten kopen, het later een stuk beter doen en meer gemotiveerd zijn… 

Schenken aan 0%

Wie de aandelen van zijn familiale vennootschap wil schenken aan zijn kinderen kan dit doorgaans doen aan het zgn. nultarief. Want zowel in Vlaanderen, Brussel als in Wallonië geldt een nultarief voor zgn. familiale vennootschappen. De voorwaarden om in aanmerking te komen voor dit nultarief verschillen wel per gewest, maar belangrijk is dat de vennootschap een zgn. “economische activiteit” uitoefent.


Schenken aan 3%

De schenking van de aandelen van een zuivere patrimoniumvennootschap of een managementvennootschap komt niet in aanmerking voor het nultarief als familiale vennootschap. Holdings vallen ook vaak (voor een stuk) niet onder de vrijstelling van 0%. Houd er ook rekening mee dat het louter verhuren van onroerend goed geen economische activiteit is. Wie dus bv. een vastgoedvennootschap heeft en wil schenken aan de kinderen zal dus niet kunnen genieten van het nultarief en 3% schenkbelasting moeten betalen (3,3% in Wallonië).


Aandelen verkopen met financiering van 65 à 75%

Het verkopen van de aandelen aan de (actieve) kinderen is vaak niet zo moeilijk als wordt gedacht, ook al hebben de kinderen weinig geld staan op hun bankrekening.

Als (een van) de kinderen de aandelen van de familiale of vastgoedvennootschap wil kopen zal hij in eerste instantie de bank aanspreken voor de financiering van deze aankoop. In de praktijk merken we dat banken bij een gezond bedrijf doorgaans slechts 65 tot 75% van de verkoopprijs willen lenen als deze verkoopprijs de marktconforme koopprijs is. Hou er wel rekening mee dat dergelijke kredieten in principe een maximumduur hebben van slechts 7 jaar. Het bedrag moet dus op een relatief korte termijn terugbetaald worden door uw kinderen. Nogal wat ondernemers betalen hun kinderen een relatief lage bezoldiging uit of management fee (als ze een managementvennootschap hebben) met het idee dat ze later toch het bedrijf zullen krijgen. Eens u de stap wilt zetten naar verkopen via financiering bij de bank, zal u het loon of de fee van uw kinderen best eens herbekijken en nagaan of dit niet opgetrokken moet worden nu u beslist heeft om te verkopen. Bekijk ook eens of de kinderen de aandelen privé kopen of via een managementvennootschap of eventueel een combinatie van beiden. Doorgaans is kopen door de kinderen via een managementvennoot waar ook de bruto maandelijkse fee als bestuurder binnenkomt fiscaal de best oplossing.


Vendor loan van 25 à 35%

Aan de kinderen die kopen zal de bank dus vragen dan ze een eigen inbreng doen van 25% à 35% van de verkoopprijs. Vaak zullen de kinderen wel “iets” zelf kunnen inbrengen, maar 25% à 35% is vaak toch niet haalbaar. Een goede en eenvoudige oplossing bestaat er dan in om de rest op te vangen met een zgn. vendor loan.

Een vendor loan is gewoon een vorm van betalingsuitstel. Dat kan dan een looptijd hebben van 3 jaar maar ook 5 of nog langer. Stel dat uw kind of kinderen die de vennootschap overkopen een financiering krijgen van 75% van de overnameprijs en zelf niets kunnen inbrengen. Dan kan u hen via een vendor voor 25% van de verkoopsom een uitstel van betaling geven. Contractueel wordt dat betalingsuitstel in de vorm van een lening gegoten. Als verkoper heeft u dan ook recht op interest, zolang dit vendor loan loopt. Maar tussen ouders en kinderen wordt dit vaak niet gedaan of wordt de interest heel laag gehouden. Doorgaans is zo’n vendor loan de enige oplossing om de financiering van de transactie sluitend te maken en de volledige verkoop uiteindelijk toch te realiseren. Aan een vedor loan kunnen ook aan aantal modaliteiten worden gekoppeld. Laat u deskundig bijstaan.


Positief signaal

Een vendor loan, wat een uitgestelde betaling is en vaak achtergesteld is, is ten slotte ook een belangrijk signaal naar de bank toe. Het toont aan dat u als verkoper die het bedrijf perfect kent veel vertrouwen heeft in het welslagen van de verkoop aan de kinderen.


Combinatie van schenken en vendor loan

Doorgaans is zo’n vendor loan een goede oplossing om het stuk dat de bank niet wil financieren op te vangen. Maar dit stuk kan natuurlijk ook opgevangen worden door een schenking en als het een zgn. familiale onderneming is kan dat zelfs aan 0% schenkbelasting. Als uit de onderhandelingen met de bank bijvoorbeeld blijkt dat zij 75% willen financieren dan zou u kunnen overwegen om 25% van de aandelen vooraf te schenken aan de kinderen, zodat ze niets meer zelf moeten inbrengen en een vendor loan niet meer nodig is.

 

Doorgaans is een zgn. vendor loan (uitgestelde betaling) van u als verkoper een goede oplossing om het stuk dat de bank niet wil financieren (bijvoorbeeld 25%) op te vangen. Maar dit stuk kan ook opgevangen worden door een schenking te doen.

Recente artikels

Kies de juiste methode bij de inbreng-schenking of zgn. “bierroute”!
door Johan Adriaens 28 maart 2025
Stilaan raakt de inbreng-schenking, ook bierroute genoemd, ingeburgerd. Maar welke variant gebruikt u best en waarom? En speelt hier nu ook de termijn van 5 jaar i.p.v. 3 jaar?
De maatschap als “superaandeelhoudersovereenkomt” boven uw BV of NV?
door Johan Adriaens 21 maart 2025
De maatschap is ook een heel interessant instrument als een soort super-aandeelhoudersovereenkomst voor exploitatie- en vastgoedvennootschappen. Hoe werkt dat juist?
door Johan Adriaens 12 september 2024
Naast de bank en handgift is de zgn. onrechtstreekse schenking meer en meer een gebruikte techniek. Dat kan zonder notaris én zonder schenkbelasting te betalen… 
door Johan Adriaens 11 september 2024
Volgens een studie van de UHasselt presteren familiebedrijven die door de kinderen gekocht werden, later beter dan bedrijven die geschonken werden. Maar hoe wordt dat een haalbare kaart voor uw kinderen? 
door Johan Adriaens 1 september 2024
Soms wordt beweerd dat een maatschap als controlevehikel overbodig wordt boven uw familiale- of vastgoedvennootschap, als u de statuten voldoende op maat uitwerkt. Maar is dat wel altijd het geval en in welke situaties heeft de maatschap zeker nog een meerwaarde? 
door Johan Adriaens 6 oktober 2023
De maatschap wordt vaak gebruikt als een eenvoudig controlevehikel boven een beleggingsportefeuille of een vennootschap. Maar aan welke formaliteiten moet u dan voldoen?
Toon meer
Share by: