Een familiale vennootschap schenken aan 0%?

Voor de schenking van uw familiale vennootschap geldt het nultarief in de drie gewesten. Het speelt geen rol wat de waarde is van de onderneming, noch wat de graad van verwantschap is tussen de schenker en de begiftigde. In Brussel en Vlaanderen zijn de voorwaarden bijna identiek, alhoewel er toch kleine verschillen zijn.

Het zou ons te ver leiden om in detail in te gaan op alle voorwaarden, maar belangrijk is in elk geval dat de zetel van werkelijke leiding van de vennootschap gevestigd is in een lidstaat van de Europese Economische Ruimte. Bovendien moet de vennootschap een reële ‘economische activiteit’ uitoefenen: een nijverheids-, een handels-, een ambachts- of een landbouwactiviteit, een vrij beroep, een ambt of een post.

De schenking van de aandelen van een zuivere patrimoniumvennootschap of een managementvennootschap komt dus niet in aanmerking voor het 0%-tarief. Houd er ook rekening mee dat het louter verhuren van onroerend goed geen economische activiteit is.

Een andere belangrijke voorwaarde is de zgn. participatievoorwaarde. Die houdt in dat u moet kunnen aantonen dat een bepaalde fractie of stemrecht van de vennootschap aan uw familie toebehoort. Ook familiale holdings kunnen (voor een stuk) onder dit gunsttarief vallen.

Het gaat om een technische materie die verschilt per gewest. Maar op basis van uw laatste jaarrekeningen kunnen wij vrij vlug zien of u al dan niet in aanmerking komt voor het 0%-tarief.

Ook voor de ‘vererving’ van familiale vennootschappen geldt een gunsttarief van 3% (bv. tussen ouders en kinderen) of 7% in Vlaanderen en Brussel. De voorwaarden om dit gunsttarief te genieten zijn identiek aan die voor het schenken van familiebedrijven aan 0%. Let wel, de woonplaats van de schenker of overledene telt om te bepalen onder welk gewest u valt, niet de vestigingsplaats van de onderneming.

Alhoewel de voorwaarden verschillen per gewest, wordt in elk gewest geëist dat de familiale vennootschap nog gedurende een bepaalde periode blijft voldoen aan een aantal voorwaarden om dit gunsttarief inzake schenkingen of vererving te behouden.

Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat de activiteit van de familiale onderneming ‘voortgezet’ wordt na het overlijden of de schenking. De doelstelling van de wetgever met dit gunsttarief was immers om de continuïteit van de ondernemingen te bevorderen en zo een duurzame tewerkstelling te garanderen.

Als de activiteit niet verdergezet wordt, vervalt het gunsttarief en betaalt u alsnog het ‘gewone’ tarief. Bij schenkingen is dat dus 3% (bv. schenking aan kinderen) of 7% (bv. aan vreemden). Bij een overlijden worden de gevolgen van het niet langer respecteren van de voorwaarden nog een stuk erger, want dan valt uw vennootschap in de ‘gewone’ tarieven erfbelasting die zelfs tussen ouders en kinderen al oplopen tot 27% in Vlaanderen en 30% in Brussel.

Alhoewel de voorwaarden verschillen per gewest, wordt in elk gewest geëist dat de familiale vennootschap nog gedurende een bepaalde periode blijft voldoen aan een aantal voorwaarden om dit gunsttarief inzake schenkingen of vererving te behouden.

Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat de activiteit van de familiale onderneming ‘voortgezet’ wordt na het overlijden of de schenking. De doelstelling van de wetgever met dit gunsttarief was immers om de continuïteit van de ondernemingen te bevorderen en zo een duurzame tewerkstelling te garanderen.

Als de activiteit niet verdergezet wordt, vervalt het gunsttarief en betaalt u alsnog het ‘gewone’ tarief. Bij schenkingen is dat dus 3% (bv. schenking aan kinderen) of 7% (bv. aan vreemden). Bij een overlijden worden de gevolgen van het niet langer respecteren van de voorwaarden nog een stuk erger, want dan valt uw vennootschap in de ‘gewone’ tarieven erfbelasting die zelfs tussen ouders en kinderen al oplopen tot 27% in Vlaanderen en 30% in Brussel.

In de praktijk komt het wel vaker voor dat er na een schenking of overlijden van de familiale vennootschap aan het gunsttarief plots een overnemer opduikt die bereid is om een mooie prijs te betalen. Het probleem is dan dat u na een verkoop geen vat meer heeft op wat er tijdens de volgende jaren met de vennootschap gebeurt. Hierdoor bestaat de kans dat de overnemer zaken doet waardoor u als overlater het gunsttarief verliest. In de praktijk wordt dat dan opgevangen door in het overnamecontact op te nemen dat de overnemer aan de voorwaarden van het gunsttarief moet blijven voldoen, zodat de overlater niet onverwacht zijn gunsttarief verliest.